2. Makinismoaren garaia

Makinak, lurrunak eta fabrikak

Ekoizpena gora joan zen populazioa bezala.

Bi egoera hauetako  hirietan ikusiko dugu makineria. Makinak orain, hirietan sortuko dira.

Aurrerapena teknologian gertatzen zenean emaitza onak zituen. Hasieran oso sinpleak ziren makinak. Lehendabizi, pertsona bat erabili behar zuen. Indar hidraulikoarekin lehenengo makinak asmatu ziren gas baten indarraz mugituta à lurruna

Edozein gasek bezala, espazioak betetzen du. Leku txiki batean sartzen denean, presioa egingo du. Orduan, 1769an James Watt-ek lehenengo lurrun makina asmatuko du.

Ikurra: ikatzaà harekin sua piztu eta tenperatura oso altuetara igoko da. Orduan horren goikaldean dagoen galdara baten ura hasiko da irakiten hasiko da. Pistoia eta biela mugiaraziko ditu eta horiek uhala mugitzen duen bolantea mugituko dute. Mugimendu horiek makinetara heldu dadila transmisio-uhal bat mugituko du bolantea.

Horren ondorioz, ke asko sortzen da. Ke beltza eta oso kutsakorra. Makina oso sinplea da baina apropos-aproposa.

3 alde on ere badaude:

• Ekoizpenean gorakada handi bat emango da
• Ekoizpenean gorakada ematen denez gero, prezioak jaitsiko dira, orduan guztiontzat eskuragarriagoak izango dira.
• Eskari gehiago egongo dira, hau da, bezero gehiago.

Makineriak bultzatzen du erdi aroko sistema. Baita lan egiteko modua ere.

Fabrika hauetan langileak badira bakarrik produkzioaren fase txiki batez arduratzen.

Produkzioa banatzen da –kate produkzioa- ematen da. Errentagarritasuna ere handitzen da.

Uhal industria

Ingalaterrako ehungintzan aurkitu egin zen

Kotoiaren industria à Ingalaterran lehenengo makinak

Hirute fasean eta ehuntze fasean sartzen dira makinak.

Anezka hegalaria asmatzen dute.

Ingalaterrakoak kotoia indiatik zekartzaten.

Piezak denbora berdinean kantitate handiago batean egiten ziren, txukunagoak ziren eta gainera, merkeagoak.

Siderurgia

Bessemerrek altzairua asmatu zuen.

Burdina golde erraldoi batean koke ikatzarekin nahasiz lortutako materiala zen. Hori egiteko, leku apropos batean eta tenperatura apropos batean egin behar zen, orduan, Darby-k bihurgailua asmatu zuen.

Orain hasten da benetako garraioa, eraikuntza… gaur egun arte.

Mundu osoan dagoen burdinarik honenak Euskal Herrian zeuden eta hemendik hartu zituzten altzairua egin zetzan.

Gure burdinari esker, industrializazioa eman al zen.